Titulli Shqip
Inxhinieria e sistemeve dhe softuerëve - Menaxhimi i ciklit të jetës - Pjesa 3: Rekomandimet për zbatimin e standardit ISO/IEC/IEEE 12207 (proceset e ciklit të jetës së softuerit)
Titulli Anglisht
Systems and software engineering -- Life cycle management Guidelines for the application of ISO/IEC/IEEE 12207 (software life cycle processes)
Scope Shqip
Ky dokument është një udhëzues për zbatimin e ISO/IEC/IEEE 12207:2017. Ky dokument krijon udhëzime për zbatimin e një kuadri të përbashkët për proceset e ciklit jetësor të softuerit, me terminologji të mirëpërcaktuar, që mund të referohet nga industria e softuerit. Ky dokument ofron udhëzime për përcaktimin, kontrollin dhe përmirësimin e proceseve të ciklit jetësor të softuerit brenda një organizate ose një projekti. Ky dokument rekomandon metoda dhe qasje të përshtatshme për një sërë modelesh të ciklit jetësor. Udhëzimi thekson rëndësinë e krijimit të një strategjie, planifikimi dhe përfshirjen e palëve të interesuara, me qëllimin përfundimtar të arritjes së kënaqësisë së klientit. Ky dokument zbatohet për blerjen, furnizimin, projektimin dhe zhvillimin, kalimin, funksionimin, mirëmbajtjen dhe asgjësimin (qoftë të kryera brenda ose jashtë një organizate) të sistemeve, produkteve dhe shërbimeve softuerike (duke përfshirë softuerin si shërbim (SaaS)), dhe pjesa e softuerit të çdo sistemi. Softueri përfshin pjesën e softuerit të firmuerit. Udhëzimet për proceset, aktivitetet dhe detyrat në këtë dokument mund të zbatohen gjithashtu gjatë blerjes së një sistemi që përmban softuer. Udhëzimet në këtë dokument mund të përdoren gjithashtu si bazë për zgjedhjen, krijimin dhe përmirësimin e mjediseve organizative, p.sh., metodat, procedurat, teknikat, mjetet dhe personeli i trajnuar. Në kontekstin e këtij dokumenti, ekziston një vazhdimësi sistemesh të krijuara nga njeriu, nga ato që përdorin pak ose aspak softuer deri tek ato në të cilat softueri është interesi kryesor. Është e rrallë të hasësh një sistem kompleks pa softuer dhe të gjitha sistemet softuerike kërkojnë komponentë të sistemit fizik (hardware) për të funksionuar, qoftë si pjesë e sistemit softuerik të interesit (SoI) ose si një sistem ose infrastrukturë mundëson. Kështu, zgjedhja nëse do të zbatohet ky dokument për udhëzim në proceset e ciklit jetësor të softuerit, ose ISO/IEC/IEEE 24748-2, varet nga SoI. Në një nivel të lartë, të dy dokumentet kanë të njëjtin kuadër të procesit të ciklit jetësor, por ndryshojnë në udhëzime për aktivitetet dhe detyrat për të kryer përkatësisht inxhinierinë e softuerit ose inxhinierinë e sistemeve. Proceset dhe grupet e proceseve në këtë dokument janë identike në qëllimin dhe rezultatet e tyre me ato në ISO/IEC/IEEE 12207:2017 dhe në ISO/IEC/IEEE 15288:2015, me një përjashtim: Procesi i përcaktimit të kërkesave të sistemit/softuerit të ISO /IEC/IEEE 12207:2017 dhe ky dokument ka një emër të ndryshëm nga procesi i Përkufizimit të Kërkesave të Sistemit të ISO/IEC/IEEE 15288:2015. Përdorimi i udhëzuesit në këtë dokument është i përshtatshëm pavarësisht nga madhësia ose kompleksiteti i sistemit të softuerit ose madhësia organizative. Rezultatet e procesit nga proceset e ciklit jetësor ISO/IEC/IEEE 12207:2017 janë menduar të jenë të përgjithshme dhe të zbatueshme për inxhinierinë e çdo sistemi softuerësh në çdo organizatë madhësie. Ky dokument nuk përshkruan dhe nuk detajon një model specifik të ciklit jetësor të softuerit, metodologji zhvillimi, metodë, qasje modelimi ose teknikë dhe metodë. Shumëllojshmëria e mënyrave për zbatimin e softuerit (p.sh., zhvillimi i kodit të ri, integrimi i komponentëve ekzistues me burim të hapur dhe produkteve komerciale, ose modifikimet në softuerin ekzistues, duke përfshirë kalimin në platforma të reja) e bëjnë të pamundur detajimin e procedurave specifike. Ky dokument nuk krijon një sistem menaxhimi ose nuk ofron udhëzime për përdorimin e ndonjë standardi të sistemit të menaxhimit. Megjithatë, synohet të jetë në përputhje me sistemin e menaxhimit të cilësisë të specifikuar nga ISO 9001, sistemin e menaxhimit të shërbimit të specifikuar nga ISO/IEC 20000-1, sistemin e menaxhimit të aseteve të IT të specifikuar nga ISO/IEC 19770 (të gjitha pjesët) dhe informacionin sistemi i menaxhimit të sigurisë i specifikuar nga ISO/IEC 27000. Klauzola 6 ofron udhëzime mbi aspektet e qëllimeve, rezultateve, aktiviteteve dhe detyrave në ISO/IEC/IEEE 12207:2017. Megjithatë, ky dokument nuk përsërit kërkesat dhe rekomandimet e detajuara për qëllimet, rezultatet, aktivitetet dhe detyrat për secilin proces të ciklit jetësor të gjetur në ISO/IEC/IEEE 12207:2017. Klauzola 6 gjithashtu ofron referenca për standardet e specializuara që ofrojnë kërkesa dhe udhëzime më të detajuara për proceset e ndryshme dhe produktet e informacionit (artikujt e informacionit). Ky dokument nuk detajon artikujt e informacionit (hyrjet dhe daljet e procesit) për sa i përket emrit, formatit, përmbajtjes eksplicite dhe mediave të regjistrimit. SHËNIM ISO/IEC/IEEE 15289 adreson përmbajtjen për artikujt e informacionit të procesit të ciklit jetësor (dokumentacioni).
Scope Anglisht
Asnjë informacion i shtuar.